Kalkış: Motosikletle hareket etmeden önce sol ayak yerde sağ ayak fren pedalına basılı durumda sol el debriyaj levyesinde ve sağ el ön fren levyesinde olmalıdır.
Vitese takmak için sağ ayak yere basılmalı ve debriyaj levyesi sıkılarak sol ayak burnu ile vites pedalı aşağıya doğru bastırılmalıdır.Vitese takma işlemi tamamlandıktan sonra debriyaj levyesi sıkılı durumdayken yine sağ ayak arka fren pedalına basılarak sol ayak yere koyulmalıdır
Kalkış için frenler serbest bırakılmalı, sağ elle hafifçe gaz açılırken sol eldeki debriyaj levyesi gazla koordineli olarak ve yavaşça serbest bırakılmalıdır Motor hareket ettikten sonra debriyaj tamamen serbest bırakılmalıdır
Normal olarak fren levyesi yavaşça sıkılıp hızlı bırakılırken debriyaj levyesi hızlı sıkılır ve yavaşça gevşetilir
Dönme : Viraja girmeden önce nasıl bir viraj alacağınızı tespit edin...
Doksan derecelik viraj :Viraj tipine bağlı olarak hızınızı azaltın. Viraja girdikten sonra çok mecbur kalmadıkça fren yapmayınız ve gazı açmayınız.Viraja dıştan girin ve virajdan en kısa zamanda çıkabileceğiniz bir çizgi belirleyin.
Geniş açılı viraj : Dizlerinizi yakıt deposuna yapıştırın ve motosikletle birlikte dönüş yönüne doğru hafifçe yatın.
Düşük hızlarda santrifüj kuvvetin etkisi az olacağından sadece motorun yatırılması daha yararlıdır.
Tam dönüşlü virajlar : İleriyi açık olarak göremediğiniz noktalarda daha fazla dikkat sarfedin. Aniden umulmadık bir engel, park etmiş bir araçla karşılaşabilirsiniz.Yol kenarlarına fazla yaklaşmayın. Yolun dış kesimlerinde bulunabilecek kum, çakıl gibi malzemeler motosiklet için tehlikeli olabilir.
Sürekli virajlar : Sürekli virajlarda bir viraj çıkışının izleyen virajın girişi olduğunu unutmayın. Düz ve ters eğimli yol virajlarında daha yavaş ve daha dikkatli gidilmelidir. Virajlara yavaş girilmeli ve göreceli olarak hızlı çıkılmalıdır. Bu nedenle viraj çıkışında gazı hafifçe açınız. Dönme sırasında gazın aniden açılması arka tekerleğin kaymasına neden olur. Motosiklet normal şartlarda araçların görüş açısı içinde olmak için orta yol çizgisinin sağ yakınında sürülmelidir. Ancak virajlarda yolun dış çizgisine yaklaşılmalı ve viraja dıştan girilmelidir. Orta çizgiye yakın dönüşlerde motosiklet yattığı zaman sürücü karşı yönden gelen aracın yoluna geçebilir. Bu durum bir tür şerit ihlali olup son derece tehlikelidir. Virajlarda daima baş çevirilmeli ve göz virajın çıkışına yönlendirilmelidir.
Durma ( Fren Yapma ) : Fren yapmadan önce gazı tamamen kesin. İleriye doğru bakın ve her iki freni (ön ve arka ) aynı anda kullanın. Frenlerin ayrı ayrı kullanılması hem motosikletin dengesini bozar hem de durma mesafesini artırır. Motosiklete tek kişi bindiğinde frenleme esnasında yükün yüzde 60'ı ön tekerleğe, 40'ı arka tekerleğe biner. Bu nedenle ön fren arka frenden daha kuvvetlice sıkılmalıdır. Ani fren yaparak tekerlekleri bloke etmekten kaçının. Tekerleklerden biri ya da ikisinin bloke olması motosikletin dengesinin bozulmasına, hatta devrilmesine neden olabilir.
Kesikli fren yapmayın. Frenleri yavaştan kuvvetliye doğru ve sürekli olarak uygulayın. Motor iyice yavaşlayıp durmaya yaklaşınca, durmadan hemen önce; debriyaja basarak vitesi boşa alın. Böylelikle motor freninden azami şekildede faydalanmış olursunuz. Fren esnasında tekerleklerden biri bloke olursa, o tekerleğe ait freni gevşetin ve yeniden yavaşça fren uygulayın.Frenleme sırasında motosikletin ataletini ve durma mesafesini hesaba katarak öndeki vasıtayı emniyetle durabileceğiniz bir mesafeden takip edin.
Çok zorunlu olmadıkça virajlarda fren yapmayın.
“Emniyetli Sürüş Kuralları”
Kasksız yola çıkmayın:Çoğu motosiklet kazalarında sürücünün kasksız olması kafanın sert bir yere çarpması nedeniyle ölümlere varan ağır sonuçlar doğurabilmektedir. Kask giydiğinizde çene kayışını mutlaka kilitleyiniz. Aksi halde ani bir harekette kaskınız fırlayacak ve sizi koruyamayacaktır.
Koruyucu giysiler giyin:Motosiklette vücudunuz dış etkilere açık olduğu için vücudu saran fakat sıkmayan elbise, dar paçalı pantalon, motosiklet çizmesi ya da lastik tabanlı ayakkabı ve eldiven giyilmelidir.
Kaskınız ve elbisenizde diğer sürücüler tarafından görülmenizi sağlayacak reflektör olmalıdır.
Yola çıkmadan önce motosikletinizi kontrol edin: Yola çıkmadan önce motosikletin kontrol edilmesi motosikletten kaynaklanabilecek kazaların önlenmesi bakımından son derece önemlidir. Bu nedenle yola çıkmadan önce aşağıdaki kontrolleri yapmayı alışkanlık haline getiriniz.
Yakıt : Depo dolu olmalı.
Motor Yağı : Tamam olmalı.
Lastikler : Lastiklerde yarık, kesik olmamalı, hava basınçları yeterli olmalı.
Jantlar : Jant telleri gevşek, jant eğik ya da ezik olmamalı.
Zincir : Zincir yağlı olmalı, zincir boşluğu 15-20 mm olmalıdır.
Motor : Yağ kaçağı olmamalı, cıvata, somun ya da vidalar gevşek olmamalıdır.
Frenler : Balatalar aşınma sınırını aşmamalı, ön fren levye boşluğu 10-20 mm, arka fren pedal boşluğu 20-30 mm olmalıdır.
Debriyaj : Debriyaj balataları aşınma sınırını aşmamalı, levye boşluğu 10-20 mm olmalıdır.
Far, sinyaller ,korna ve fren lambaları : Tüm elektriksel uyarı ve aydınlatma elemanları çalışır, lambalar yanabilir durumda olmalıdır.
Akü : Akü suları tamam olmalı(kuru akü değilse), havalandırma borusu tıkalı olmamalı.
Aynalar : Dikiz aynaları sağlam ve arkayı rahatça görebileceğiniz şekilde ayarlı olmalı.
Civata ve somunlar : Dışardan görülebilen bütün cıvata ve somunlar kontrol edilmeli ve gerekirse sıkılmalıdır.
%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%
Motosiklette Yapılması ve Yapılmaması Gerekenler
1. Disk kilidini taktığını her zaman hatırlayacak beyne sahip biri henüz dünyaya gelmedi. İlk olmaya çalışıp zorlama. Unutursuuun!
2. Bol paçalı pantolon giyme. 100 kilometrenin üzerinde paça rüzgarla yukarı doğru sıvanıp anti-karizmatik bir hal alıyor ve ikide bir düzeltmekle olmuyor. Çek kenara. Adam gibi sok paçanı çorabın içine. Kendi karizmanı kendin boz,rüzgara bırakma.
3. Aerodinamik tasarımında harikalar yaratılmamış olan yüksek ön camlı, yan çantaları olan motora biniyorsan, 120 kilometreden sonra her an türbülans etkisine gireceğini ve bunun arka lastiğin patlamış gibi seni şiddetli yalpalamaya zorlayacağını hatırla. Düşmezsin belki ama "ödüm patladı" tabirinin bir motor sürücüsü tarafından böyle bir olay sonrasında atasözü haline dönüştüğü rivayeti var. Ben yaşadım, sonra bir hafta kadar karşı cins senin için hiçbir şey ifade etmiyor.
4. Öyle walkman, radyo gibi şeyleri motor tepesinde dinleme. Dinleyeceksen de slow müzik dinle. Davul soloda motor kullanmanın zorluğunu bilenler bilmeyenlere anlatsın.
5. Yokuş yukarı durunca sağ elinin marifetlerine güvenip hem freni hem de gazı zorlamaya kalkma. Koy sağ ayağını arka frene, motor viteste bak keyfine.
6. İş stresi, aşk acısı, hicran yarası, patron sendromu, eş fırçası, arkadaş kazığı, bunalım, depresyon, jat lag, joint sonrası, yetişme telaşı, alkol etkisi, geç kalma endişesi, yağmur korkusuyla motora binme. Kısaca, binmeden aynaya bak. Gülümsüyorsan, tak bire devam et.
7. Aynaya asılı şeftali torbası filan taşımaya kalkma. Ben gecen yıl denedim, düşünce eziliyorlar.
8. Unutma, iki çanta arasındaki beş kilodan fazla ağırlık farkı bele ve virajda zararlıdır. Belinle ilgili imalı sorulardan kaçınmak için çantanı orantılı yükle.
9. Hareket halinde ve kafanda kask varken kulağın kaşınırsa, bu sorununu gözlük sapıyla gidermeye çalışma. Ya çek bir kenara adam gibi kaşı kulağını ya da kulağına niyet başka yerini kaşı. (Ben denedim. Tam konsantrasyonla mümkün bir hadise)
10. Motorda başına tüm felaketler iki şekilde gelir; düşerek ve üşüyerek. Böbreklerinin 40 derece sıcakta bile rüzgara karşı koyamayacağını bil, belliğini tak.
11. Su kaybını terlemek, terlemeyi ıslanmak olarak otomatiğe bağlamış kafana, motorda bunun farklı olduğunu sok. Su iç, kola iç, ayran iç. Alkol alma.
12. Alkollü motor kullanmak normalden çok daha kolaydır. Asıl zor olan durduğunda motoru ayakta tutabilmektir. Bu açıklamadan sonra "Ne yani alkol aldıysak hiç durmayacak mıyız?" sonucunu çıkartan arkadaşları ayrıca tebrik ediyorum.
13. İlle de yoldaki bir çizgiyi takip etmek isteyen dürtülerine, çöp kamyonlarından akan yağlı sızıntıyı pas geçmeleri gerektiğini öğret. Gününü, haftanı, sağlık sigortanı ve kaskonu çöp etme.
14. Haaa unutmadan ; bir de beyaz çizgilerin asfalttan altı kat daha kaygan olduğunu da unutma.
15. Vites değiştirirken halen beyninden senin de duyabileceğin bir şekilde diğer uzuvlarına ’ikinci vites birin üstündeydi’ şeklinde komut gidiyorsa, kaskının ve diğer malzemelerinin üzerinde olduğundan yüzde yüz emin ol.
16. Otobanda kamyon, tır, otobüs; yoğun trafikte ise Renault 12, Şahin, Kangoo, minibüs gibi araçlardan, haa bir de bayan otomobil sürücülerinden uzak dur. Arkadaşa 12 yılda 4 otomobil çarptı, dördü de bayandı.Baymayan şuana kadar olmadı...
17. Normalde takım elbise giydiğinde daha ağır adımlarla yürüdüğünü anımsa ve motorda kimseyle yarışma. Görev paylaşımı yaptık, o işe ’racingci’ kardeşler bakıyor.
18. Trafik açıldığında yanındaki aracın seni sıkıştırmasını istemiyorsan trafik ışıklarına bak, önde oturan bayana değil.
19. Park ederken dönemedin mi? Belin yerine koruma demirini dene, sonra da bunu isteyerek yapmışsın gibi bir eda takın. Bu arada kontağı da hemen kapamayı unutma.
20. Cuma ve cumartesi geceleri ilerleyen saatlerde Ortaköy, Taksim, Kordonboyu gibi yerlerde sapsal sapsal gezinme. O sırada trafikteki ortalama promil 150 civarında, unutma.
21. Koynuna arı mı girdi? Bırak soksun, tadını çıkart. Unutma romatizmaya da iyi geliyormuş. Debelenme, debelenme, debelenme!Bak düşersin işte...
22. "Tüh aha da sağa dönecektim" dediysen, düz git. Git 30 kilometre ileriden dön."Nasıl döndüm ama helal olsun bana" sendromuna kapılırsın. Allah korusun alışkanlık filan yapar. Düz gidip 30 kilometre ileriden dönersen salaklığına hayıflanıp bir dahakine kavşağa gelmeden uyanık olur, kararını erken verirsin.
23. Benzin aldıktan sonra hemen gazlayıp gitme. Karının arkanda olduğundan emin ol. Tuvaletteki eşini benzincide unutmak bir motorcunun başına gelebilecek en feci olaylardan birisidir. (Nedense bugüne kadar kız arkadaşını unutan birine rastlanmamıştır).Ben evliyim deme....Asıl vahim olam senin durumun..
24. Racing kullanıyorsan arkana erkek arkadaşını alma. Ver parasını, nereye gidecekse taksiyle ulaşsın. Adam biraz da ödlekse yanlış anlamalara sebep olur, aklayamazsın kendini.
25. Chopper ile toprak yola girme, hele yokuş hiç çıkma, hele hele toprak yokuşta asla durma. Ön tekerlek frende kaya kaya geri gelir bir yerden sonra da yatarsın. Bunları yaşadıysan ve arkanda partnerin varsa, birine anlatırken "Kız arkadaşımla bir yattık ki geçen gün" cümlesini kullanıp milletin aklını karıştırmayasın.
26. Sadece kalın kafalıların kask kullanmadığını unutma, onların mazereti makul. Haa bir de ele güne daha karizmatik gözükeceğim diye kafanın daha kolay kırılmasını sağlayan taslardan asla kullanma. O Nazi türü şeylerin kafana takacağın ortadan kesilmiş beş litrelik pet şişe kadar seni koruyacağını unutma. Bu arada kask takmamakta ısrarcıysan, arada bir Okmeydanı SSK acilin önündeki bankta bir süre otur, sigara iç ve gelenleri izle. Fikrini değiştireceksin.
27. Polis çevirdiğinde o daha hiç konuşmadan sen mutlaka birkaç şey söyle. Eksiğin, fazlan, hatan, kusurun varsa ve onun bunu fark ettiğini biliyorsan hemen itiraf et, inkar etme. Yarım ağızla konuşup "Dişimi çektirdim de çok üzgünüm, farkındayım. Aslında hiç yapmam. İkaz ettiğiniz için teşekkür ederim" filan de. (Yıllardır denenmektedir ve yaşamımda buna karşı koyabilen bir polise hiç rastlamadım)
28. Kanalizasyon kapaklarının kenarından, tramvay rayının üzerinden, grup sürüşlerinde arkadaşının sağından, tıkalı yolda araçların hemen solundan gitme. Hayat sigortan mı var? O zaman demedi deme!
29. Kendinle barışık ol. Bırak herkes; korumalı montun, çeneli kaskın, kışlık çizmelerin, kaskon, zamanı gelmeden aldığın yeni lastiklerin, havalı kornan, ilave neon ışıkların, fosforlu pantolonun ve yan sanayi koruma demirin ile alay etsin. Hasta ziyaretine gitmek, kabulden evladır.
DİPNOT: 21’inci soru hariç tamamı gerçek ve birçoğu tecrübeyle yazılmıştır. 23’üncü maddeyi yaşamamak için ise depo kapağı üzerinde fotoğraf bulundurma uygulamasına geçmek mantıklı olabilir.(Şahsen ben öyle yaptım..)
aa.jpg)